Tofautisha kati ya fonimu na alofini Kwa kutoa mifano

Fonimu ni sauti ya msingi ambayo inatofautisha maana ya maneno katika lugha fulani, wakati alofoni ni toleo la fonimu ambalo linaweza kutofautiana kulingana na muktadha wa matamshi au lugha.

Mfano wa fonimu ni sauti ya "k" katika maneno "kuku" na "mke", ambayo inatofautisha maana ya maneno hayo. Mfano wa alofoni ni sauti ya "r" katika Kiingereza ambayo inaweza kutamkwa tofauti kulingana na muktadha, kama vile "r" ngumu katika "red" na "r" laini katika "car".

Kwa hiyo, tofauti kuu kati ya fonimu na alofoni ni kwamba fonimu ni sauti ya msingi inayotumika kutofautisha maana ya maneno, wakati alofoni ni toleo la fonimu ambalo linaweza kutofautiana kulingana na muktadha.

Fonimu

- Kitengo cha sauti cha kimsingi kinachotenganua maana katika lugha.
- Haiwezi kugawanywa kuwa vitengo vidogo vya sauti.
- Zinafananishwa kama jozi za kimapinduzi.

Mifano:

- /p/ na /b/ katika "pin" na "bin"
- /t/ na /d/ katika "toad" na "doze"
- /k/ na /g/ katika "cat" na "gas"

Alofoni

- Matoleo mbalimbali ya fonimu sawa katika muktadha tofauti wa kifonetiki.
- Yanatofautiana katika sifa fulani za kifonetiki, lakini hayabadilishi maana.
- Zinarahisishwa katika maandishi kwa kutumia fonimu moja.

Mifano:

- /p/ katika "pin" hutolewa bila sauti, wakati /p/ katika "spin" hutolewa kwa sauti.
- /t/ katika "toad" hutolewa kama plosive ya meno, wakati /t/ katika "button" hutolewa kama plosive ya alveoli.
- /k/ katika "cat" hutolewa kama plosive ya velari isiyo na sauti, wakati /k/ katika "sock" hutolewa kama plosive ya velari yenye sauti.

Tofauti Muhimu

- Fonimu ni tofauti za kimapinduzi, wakati alofoni ni tofauti za kifonetiki lakini sio za kimapinduzi.
- Fonimu hutofautisha maana, wakati alofoni hazifanyi hivyo.
- Fonimu zinawakilishwa na herufi moja mara kwa mara, wakati alofoni zinaweza kuwakilishwa na herufi zaidi ya moja katika maandishi.