Marejeleo ya lahaja zote za Kiswahili

Kuna lahaja mbalimbali za Kiswahili ambazo zinazungumzwa katika maeneo tofauti ya Afrika Mashariki na Kati. Baadhi ya lahaja hizo ni pamoja na:

1. Kiswahili cha Kaskazini - kinachozungumzwa katika maeneo ya Kenya kaskazini mwa Mombasa, kama vile Lamu na Malindi.

2. Kiswahili cha Kati - kinachozungumzwa katika maeneo ya Kenya kati ya Mombasa na Dar es Salaam, kama vile Tanga na Zanzibar.

3. Kiswahili cha Kusini - kinachozungumzwa katika maeneo ya Tanzania kusini mwa Dar es Salaam, kama vile Lindi na Mtwara.

4. Kiswahili cha Pwani - kinachozungumzwa katika maeneo ya Tanzania pwani ya Bahari ya Hindi, kama vile Bagamoyo na Kilwa.

5. Kiswahili cha Kongo - kinachozungumzwa katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo na maeneo ya jirani.

6. Kiswahili cha Uganda - kinachozungumzwa katika maeneo ya Uganda, hasa katika mji wa Kampala.

Kila lahaja ya Kiswahili ina tofauti ndogo katika matamshi, msamiati na sarufi, lakini wote wanaweza kuelewana kwa urahisi na wazungumzaji wa Kiswahili wa lahaja nyingine.

Lahaja za Pwani

- Kiamu
- Kipate
- Kimvita
- Kimrima
- Kiniassa
- Kipande
- Kitaita
- Kipumbavu

Lahaja za Bara

- Kijita
- Kikuyu
- Kimasai
- Kichaga
- Kimeru
- Kinubi
- Kidigo
- Kinyakusa

Lahaja za Visiwa

- Kiunguja (Zanzibar)
- Kipangani (Pemba)
- Kimwani (Comoros)
- Kimwani (Mayotte)

Lahaja za Mchanganyiko

- Kiswahili sanifu (Kiunguja + Kijita)
- Kingwana (Congo)
- Kiswahili cha Kongo
- Kiswahili cha Msumbiji

Marejeleo

- Ashton, E. O. (1944). -Swahili grammar: Including intonation.- London: Longmans, Green and Co.
- Prins, A. H. J. (1961). -The Swahili-speaking peoples of Zanzibar and the East African coast (Arabs, Shirazi, and Swahili).- London: International African Institute.
- Whiteley, W. H. (1969). -Swahili: The rise of a national language.- London: Methuen.
- Nurse, D., & Hinnebusch, T. J. (1993). -Swahili and Sabaki: A linguistic history.- Berkeley, CA: University of California Press.